To oczekiwanie można zapewne porównać do chwili, gdy (cokolwiek to znaczy) słowo staje się ciałem… Gdy czas spędzony na tworzeniu, układaniu, składaniu 'czegoś w coś’ nabiera realnego kształtu. Może nie zadowalać, prowokować odruch natychmiastowej korekty, ale jest. Fizyczność skonfrontowana z wyobrażeniem.

Za chwilę trafi do Waszych rąk książka niezwykła. Tak myślę. Pisana nie przeze mnie. Przeze mnie jedynie przypomniana. Jedynie (?) nadałem jej nowe, polskie zdania, emocje.  Odczytywałem i słowa i uczucia, tłumacząc Dziennik księdza Franza Pawlara. Przynajmniej bardzo się starałem by dotrzeć do ich jądra.

Skoro już mowa o tłumaczeniu to bardziej przemawia do mnie to, co robił Stanisław Barańczak spolszczając teksty obcojęzyczne. W takim podejściu widzę szansę na uratowanie osoby autora oryginału. Wydobycia na powierzchnię jego słów, jego samego. Ocalenia go i tego co czuł, i myślał pisząc…

Moje życie splotło się z osobą księdza na dobre i na złe od stycznia 2015 r. Stało się to niemal dokładnie siedemdziesiąt lat po tym, jak siadł w styczniowy, mroźny wieczór 16 stycznia 1945 roku przed swoją maszyną do pisania i wystukał pierwsze słowa… Wiedział, zwłaszcza on, że ten czas potrzebować będzie świadectwa tego, jakim czasem był naprawdę. Kto i co zrobił. Nie po to, by wystawiać świadectwa przyzwoitości, lecz raczej opowiedzieć co czas wojny robi z ludźmi. Jakimi są, gdy zagląda im w oczy strach, głód, zachłanność, strach przed nieznanym czy potrzeba odwetu lub… zadośćuczynienia.

Zmierzch Bogów w podgliwickich Pławniowicach, a może – dla oddania natury zdarzeń – należałoby tym bardziej powiedzieć w podgliwickich Plawniowitz, Flössingen, czy w sowieckich Winohradach. Jak u licha opisać historię w miejscu, które traci swoją nazwę, tożsamość. Jest i go (już) nie ma?

Spolszczanie Dziennika dostarczyło mi ogromnie wiele satysfakcji. Było zanurzaniem się w niemczyznę G. Śląska, śląska austriackiego, w detale opisu, kształtujące świat, którego nie ma. Podobnie jak część z czytelników Dziennika na blogu, śledziłem losy księdza i postaci jego opowieści. Prześlizgiwałem się po połyskującej lakierem masce mercedesa hrabiego Mikołaja von Ballestrem, gdy opuszczał Pławniowice i w przeciwieństwie do niego, wiedziałem, że już tu nie powróci… Wyobrażałem sobie pałacową kuchnię w dniu kolacji, tej ostatniej, gdy wiadomo było, że „jutro” nie będzie podobne do „dzisiaj”. Tkwiłem przy łóżku wykrwawiającego się Austriaka, ulegałem odurzeniu pałacowym winem, gdy lało się po piwnicach i ścieżkach Pławniowic. Przenikał mnie strach w każdą zimową noc 1945 roku i zimno, i ogarniało poczucie wzruszenia, gdy na klepisku wiejskiej stodoły profanum przeradzało się w Sacrum. Tyle wspomnień, na marginesach kart Dziennika. Są, ale ich tam nie znajdziecie. Opowiem o nich podczas swoich spotkań…

Dziennik księdza Franza Pawlara już za chwilę trafi do Waszych rąk. Osobistej lektury życzę. Górny Śląsk w 1945 roku… Opis pewnego czasu i miejsca.